ประวัติพญานาค และพญานาคมีกี่เหล่า ?


ความเชื่อและความศรัทธา ประวัติพญานาค และพญานาคมีกี่เหล่า ?

07 May 2025 11:03 429 reads

ประวัติพญานาค เป็นเรื่องราวที่สืบทอดกันมายาวนานในวัฒนธรรมของชาวไทย ลาว เขมร และกลุ่มชนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะในศาสนาพุทธและฮินดู ซึ่งมีทั้งในตำนาน ความเชื่อ และคำสอนทางศาสนา
 

 

ในศาสนาฮินดู  พญานาคมีความสำคัญในเทพปกรณัมฮินดู โดยเป็นบริวารของเทพเจ้าหลายองค์ เช่น พระวิษณุบรรทมบนอนันตนาคราช (พญานาคที่มีหลายเศียร) ในเกษียรสมุทร วาสุกี พญานาคอีกตนหนึ่งถูกใช้เป็นเชือกในการกวนเกษียรสมุทรเพื่อสร้างน้ำอมฤต มีความเชื่อว่าพญานาคอาศัยอยู่ในบาดาลโลก ซึ่งเป็นโลกใต้ดินที่เต็มไปด้วยสมบัติ

 

ในพระพุทธศาสนา พญานาคมีความเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ในพุทธประวัติหลายครั้ง เช่น พญานาคตนหนึ่งชื่อมุจลินท์ได้แผ่พังพานบังฝนให้พระพุทธเจ้าขณะบำเพ็ญเพียร ในตำนานการสร้างพระธาตุสำคัญหลายแห่ง มักปรากฏเรื่องราวของพญานาคที่เข้ามามีส่วนร่วมในการปกป้องรักษาพระธาตุ พญานาคถือเป็นสัตว์กึ่งเทพ มีฤทธิ์เดช แต่ไม่สามารถบรรลุธรรมได้ จัดอยู่ในสุคติภูมิ สถิตอยู่ในสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกา

 

 

ในวัฒนธรรมไทยและลาว: มีความเชื่อว่าพญานาคเป็นเจ้าแห่งน้ำ อาศัยอยู่ในแม่น้ำโขงและแหล่งน้ำต่างๆ ปรากฏในตำนานพื้นเมือง นิทานปรัมปรา และพิธีกรรมต่างๆ เช่น บั้งไฟพญานาค มีการสร้างรูปเคารพพญานาคตามวัดวาอารามและสถานที่สำคัญต่างๆ เพื่อความสิริมงคลและการปกป้องคุ้มครอง

 



ตามคัมภีร์ทางศาสนาพราหมณ์-ฮินดูและพระพุทธศาสนา รวมถึงความเชื่อพื้นเมืองในภูมิภาคต่างๆ ได้มีการกล่าวถึงพญานาคไว้หลายตระกูลหรือเหล่า ซึ่งมีการจำแนกตามลักษณะสีผิวและคุณสมบัติที่แตกต่างกันไป หลักๆ แล้วมักจะแบ่งออกเป็น 4 ตระกูลใหญ่ ดังนี้

 

4 เหล่าพญานาค (จตุรนาค)

 

เหล่า ลักษณะเด่น ที่อยู่ ความสามารถ
วิรูปักข์ มีกายสีทอง อาศัยอยู่ในสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกา เป็นราชาใหญ่แห่งนาคทั้งหมด แปลงกายได้เก่ง มีฤทธิ์มาก
เอราปถ มีกายสีเขียว อยู่ในแผ่นดิน  มีอำนาจปกครองนาคชั้นสูง
ฉัพยาปุตตะ มีกายสีรุ้ง อยู่ในน้ำ (แม่น้ำ ลำธาร) แปลงร่างเป็นมนุษย์ได้
กัณหาโคตมะ มีกายสีดำเข้ม หรือดำอมม่วง อยู่ใต้ดิน/บาดาล (นาคพิภพ) มีฤทธิ์ทางไสยศาสตร์

 

1. ตระกูลวิรูปักษ์  เป็นพญานาคที่มีสีเขียวบ้างก็ว่ามีสีทอง มีฤทธิ์เดชมาก มักเป็นผู้นำของพญานาคทั้งปวง บางตำรากล่าวว่าเป็นพญานาคชั้นสูงที่อาศัยอยู่ในสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกา

 

 

2. ตระกูลเอราปถ เป็นพญานาคที่มีสีน้ำเงิน บ้างก็ว่ามีสีม่วง มีความสามารถในการแปลงกายได้หลากหลาย และมีความเกี่ยวข้องกับน้ำ

 

 

3. ตระกูลฉัพพยาปุตตะ เป็นพญานาคที่มีสีรุ้ง หรือมีหลายสี บ้างก็ว่ามีสีทองคำ มีความสง่างามและมีฤทธิ์ในทางเมตตา

 

 

4 .ตระกูลกัณหาโคตมกะ   เป็นพญานาคที่มีสีดำ บ้างก็ว่ามีสีน้ำตาลเข้ม มีความดุดันและมีอำนาจในการทำลายล้าง

 

 

 

 

 

 


ให้คะแนนความพึงพอใจของคุณกับบทความนี้

Star 1 Star 2 Star 3 Star 4 Star 5

แสดงความคิดเห็น
อีเมลของคุณจะไม่แสดงให้คนอื่นเห็น ช่องข้อมูลจำเป็นถูกทำเครื่องหมาย *

CAPTCHA





เนื้อหาแนะนำ

ประวัติผีเปรต กรรมที่ทำให้เกิดเป็นเปรต
(07/05/2025 10:28)
ผีเปรต เป็นผีในความเชื่อของชาวไทยและชาวพุทธในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะในไทย ลาว และกัมพูชา มีลักษณะเฉพาะคือ รูปร่…
อ่านต่อ
ตำนานผีกระสือ
(28/04/2025 14:57)
ตำนานผีกระสือเป็นเรื่องเล่าพื้นบ้านที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนานในประเทศไทยและประเทศเพื่อนบ้านในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ม…
อ่านต่อ
ประวัติของหลวงปู่ดู่ พรหมปัญโญ
(26/04/2025 23:37)
หลวงปู่ดู่ พรหมปัญโญ ถือกำเนิดในครอบครัวชาวนาที่เรียบง่าย ณ บ้านสามเขา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ในปีมะโรง พ.ศ. 2447 การสู…
อ่านต่อ
คาถาเงินล้านหลวงพ่อฤาษีลิงดำ
(26/04/2025 23:15)
คาถาเงินล้านของหลวงพ่อฤาษีลิงดำ เป็นคาถาที่ได้รับความนิยมอย่างมากในกลุ่มที่ประกอบอาชีพทำมาค้าขาย ตั้งจิตอธิษฐานให้แน่วแ…
อ่านต่อ
ตำนานและประวัติผีปอป
(26/04/2025 16:19)
ผีปอบ (Pop) เป็นหนึ่งในภูตผีพื้นบ้านของไทยที่มีชื่อเสียงมาก โดยเฉพาะในภาคอีสานและภาคเหนือ คนไทยเชื่อกันว่าผีปอบคือ ดวงว…
อ่านต่อ
ประวัติและตำนานของแม่นาคพระโขนง
(26/04/2025 15:35)
ประวัติและตำนานของแม่นาคพระโขนง แม่นาคพระโขนง เป็นหนึ่งในตำนานผีพื้นบ้านที่มีชื่อเสียงที่สุดของไทย มีการเล่าสืบต่อกันมา…
อ่านต่อ
ประวัติและตำนานพญาครุฑ: กำเนิดกัศยปะ–วินตา ชิงน้ำอมฤต และบทบาทในวัฒนธรรมไทย
(26/04/2025 15:08)
ประวัติและตำนานการกำเนิดของพญาครุฑ พญาครุฑ เป็นสัตว์กึ่งเทพในตำนานที่สำคัญอย่างยิ่งในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และได้รับการนับ…
อ่านต่อ
พระพุทโธน้อย ปี 2494 โดยคุณแม่บุญเรือน: ประวัติ ลักษณะ 4 พิมพ์ และพุทธคุณ
(25/04/2025 16:28)
พระพุทโธน้อยเป็นพระเครื่องที่มีความสำคัญและเป็นที่เคารพศรัทธาอย่างสูง สร้างโดยคุณแม่บุญเรือน โตงบุญเติม ฆราวาสผู้มีศีลา…
อ่านต่อ
คาถาบูชาแม่บุญเรือน โตงบุญเติม คาถาพระฉิมพลี พลิกดวงให้มีแต่โชคลาภ
(14/06/2024 15:00)
คาถาพระฉิมพลี แม่ชีบุญเรือน โตงบุญเติม พลิกดวงให้โชคลาภ นะโมตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมา สัมพุทธัสสะ นะโมตัสสะ ภะคะวะโ…
อ่านต่อ
ประวัติคุณแม่บุญเรือน โตงบุญเติม ฆราวาสผู้เปี่ยมด้วยธรรม
(13/06/2024 12:00)
กำเนิดและชีวิตในวัยเยาว์ คุณแม่บุญเรือน กลิ่นผกา (นามสกุลเดิม โตงบุญเติม) เกิดเมื่อวันอาทิตย์ เดือน 4 ปีมะเมียขึ้น 15 ค…
อ่านต่อ